APITERAPIA – leczenie produktami pszczelimi

„B_2011_PollenJan02” (CC BY-SA 2.0) by  PragmaticFix 

Naukowcy od lat zajmują się badaniem produktów pszczelich wykorzystując je do produkcji leków i specyfików. Wyodrębniła się nawet osobna gałąź w leczeniu ludzi produktami pszczelimi zwana apiterapią.

Wejdźmy w zakamarki mało znanej gałęzi leczniczej.

Jakie produkty pszczele wykorzystuje się w apiterapii?

•  miód,
•  kit pszczeli zwany propolisem,
•  mleczko pszczele,
•  pyłek kwiatowy,
•  pierzga,
•  jad pszczeli.

Cudowne właściwości miodu

Miód wszyscy znamy. Jest to stężony roztwór cukrów, głównie prostych jak: glukoza i fruktoza. Znany jest na całym świecie od tysięcy lat jako cudowny dar natury. Nie dość, że jest smaczny, sycący i dodaje nam sił, to jeszcze pomaga w wielu dolegliwościach.

Pierwotnie znany jako bartnictwo leśne. Robiony był przez pszczoły w dziuplach drzew. Człowiek z czasem zauważył jego walory smakowe oraz zdrowotne i udomowił pszczoły. Tak powstało obecne pszczelarstwo.

Co jeszcze zawiera miód?

W jego skład wchodzą: enzymy, kwasy organiczne, sole mineralne, białka, związki azotowe, witaminy, olejki eteryczne, barwniki.

A z pierwiastków: potas, wapń, żelazo, magnez, srebro, bar, chrom, i inne.

Należy zaznaczyć, że mamy bardzo dużo rodzajów miodu np. spadziowy, gryczany, akacjowy i wiele, wiele innych.

Lecznicze właściwości każdego z nich zależą od roślin z jakich pszczoły zbierały nektar.

Należy do pokarmów łatwo przyswajalnych a tym samym jest bardzo korzystną substancją dla ludzi. 

Cukry proste zawarte w miodzie są bezpośrednio wchłaniane do krwi.

W normalnych warunkach miód nie powoduje żadnych skutków ubocznych.

Musimy tu dodać, że na przykład podgrzewanie miodu, powoduje obniżenie jego wartości zdrowotnych.

Jakie lecznicze działanie posiada miód?

Miód wykazuje pozytywne  działanie:

•  w leczeniu chorób serca,  
•  w leczeniu wrzodów żołądka i dwunastnicy,
•  w dolegliwościach wątroby,
•  w problemach skórnych,
•  w chorobach oczu,
•  działa odtruwająco w przypadku nadużywania papierosów, kawy czy alkoholu,
•  roztwór  wodny miodu (1 łyżeczka miodu rozpuszczona w szklance wody i zostawiona na 12 godzin) zawiera biokatalizatory wpływające min. na wzrost wartości hemoglobiny we krwi,
•  miód ponadto regeneruje siły fizyczne i umysłowe,
•  u dzieci, poprawia odporność na infekcje.

Miód należy przechowywać w ciemnym, suchym i chłodnym miejscu, gdyż pod wpływem światła traci niektóre właściwości.

Kit pszczeli – propolis

Następnym produktem jest KIT PSZCZELI zwany również PROPOLISEM. Jest to jeden z najstarszych leków stosowanych przez Słowian.

Kit pszczeli jest substancją złożoną, bogatą w liczne biologicznie czynne związki chemiczne.

Co wchodzi w jego skład?

Ponad połowa to żywice z takich drzew jak: topola, osika, wierzba, sosna, kasztanowiec. Zawiera również pyłek kwiatowy i dość dużą ilość śliny pszczół.

I tak jak w przypadku miodu, jego skład może być zróżnicowany w zależności od roślin, jakie znajdują się w pobliżu uli. Jego barwa jest bardzo zróżnicowana: od czerwonej, poprzez żółtą, brązową aż po zielonkawą. Konsystencję ma lepką, smolistą. W niskich temperaturach twardnieje i kruszy się a w temperaturze wysokiej staje się miękki i plastyczny.

Rozpuszcza się w spirytusie, w eterze oraz innych rozpuszczalnikach organicznych. Źle natomiast rozpuszcza się w wodzie.

Wymaga również przechowywania w miejscu suchym i chłodnym.

Pszczoły wykorzystują kit pszczeli do uszczelnień jak i do dezynfekowania wnętrza ula.

Jakie zastosowanie lecznicze wykazuje propolis?

Jego właściwości lecznicze są bardzo rozległe:

•  poprawia wzrok,
•  leczy stany zapalne jelit,
•  regeneruje tkankę chrzęstną i kostną,
•  dzięki właściwościom bakteriobójczym zapobiega powikłaniom infekcyjnym,
•  łagodzi stany zapalne, nerwowe,
•  dobroczynnie wpływa na psychikę,
•  wzmacnia organizm,
•  poprawia pamięć, sprawność psychiczną i fizyczną,
•  działa skutecznie w schorzeniach prostaty,
•  leczy oparzenia skórne, łuszczycę, egzemę, astmę,
•  poprawia stan rekonwalescentów,
•  leczy owrzodzenia żylakowe,
•  powierzchniowe uszkodzenia skóry, odleżyny,
•  zapalenia kostne,
•  zawarty w propolisie aminokwas siarkowy zwany cystyną, wzmacnia porost włosów.

Propolis stosowany jest pod postacią różnych preparatów.

Oto kilka przykładów:

1 – I tak mieszanka propolisu z miodem jest cudownym lekiem dla dzieci z astmą. Dodatkowo wzmacnia i pobudza organizm.

2 – Propolis z miodem i pyłkiem kwiatowym lub pierzgą jest wyśmienitym produktem odżywczym.

3 – Propolis z miodem i świeżym sokiem z pokrzywy służy jako lek przeciwnowotworowy lub do leczenia ziarnicy złośliwej, anemii.

O stosowaniu kitu pszczelego ze względu na jego aktywność, musi decydować lekarz.

Nie jest on toksyczny, ale jego przedawkowanie może wywołać podrażnienie nerek czy przewodu pokarmowego, a nawet uczulenie.

Do powszechnie używanych preparatów z propolisu należą:

• etanolowy ekstrakt propolisowy EEP,
• propolizat
• aby otrzymać 10% roztwór musimy przygotować litr spirytusu i 100 g propolisu. Mieszamy i wstrząsamy butelką 2 razy dziennie,
• maść – rozpuszcza się go w oleju wazelinowym lub innym oleju mineralnym, można je podgrzewać. Jest to koncentrat 30-50 %. Na 10-20 g kitu bierzemy 10 g wazeliny, około 10 minut podgrzewamy pod przykryciem ze względu na olejki eteryczne. Po następnych 10 minutach ostudzoną maść filtrujemy przez gazę i trzymamy w szklanych zakręcanych słoikach,
• maź,
• kompresy – w spirytusowym roztworze propolisu moczy się gazę i obkłada chore miejsca,
• pigułki,
• tabletki,
• czopki,
• zastrzyki,
• preparat do inhalacji,
• można przygotować również mleczko propolisowe. Bierzemy litr mleka, gotujemy go i gdy ostygnie do 45 stopni dodajemy 50-100 g drobno pokrojonego propolisu. Przez 10 minut mieszamy drewnianą łyżką. Mleko odfiltrować do słoika. Na powierzchni może osadzić się wosk – należy go zdjąć. Stosować 2 razy dziennie łyżkę stołową.

Mleczko pszczele

Jest wydzieliną gruczołów gardzielowych pszczół.

Mleczkiem tym karmione są larwy robotnic i trutni przez pierwsze dni życia oraz królowa.

Jest to płynna, gęsta substancja o kremowym kolorze, lekko kwaśna, ostra i cierpka w smaku. Stanowi odżywkę i lek.

W jego skład wchodzą min. węglowodany, tłuszcze, białka, witaminy i mikroelementy a także aminokwasy.

Jakie są właściwości mleczka pszczelego?

Mleczko pszczele wraz z pyłkiem kwiatowym:

•  poprawia przemianę materii,
•  dodaje sił,
•  hamuje rozwój miażdżycy,
•  leczy i normuje pracę gruczołów dokrewnych i przewodu pokarmowego,
•  leczy choroby nerwowe,
•  obniża poziom cukru we krwi, pobudza apetyt,
•  poprawia wzrok, słuch, usuwa zmarszczki, likwiduje zawroty i szumy głowy,
•  poprawia odporność na infekcje, zabija bakterie, wirusy.

Enzymy zawarte w mleczku pszczelim i pyłku kwiatowym leczą: anemię, astmę, awitaminozę, cukrzycę, choroby serca i żołądka, jelit, niedorozwój umysłowy i fizyczny dzieci, trudno gojące rany, stany chorobowe nerwów, zrosty zapalne i wiele innych.

Pyłek kwiatowy i pierzga

Pyłek kwiatowy ma właściwości odżywcze i energetyczne. Jest absolutnie nieszkodliwy, bogaty w witaminy. Jego właściwości zależą od roślin z jakich zostały zebrane. Pyłek to męskie komórki rozrodcze roślin nasiennych tworzące się w pylnikach kwiatowych.

Pszczoły zbierają go i znoszą do ula, gdzie częściowo go zużywają a częściowo odkładają jako zapas.

Pierzga natomiast jest łatwo strawnym produktem białkowym stanowiącym pokarm pszczół oraz większych larw. Powstaje ona w wyniku skomplikowanej fermentacji mlekowej.

Na co działa pyłek kwiatowy?

 Ma on właściwości:

• aktywizujące wydzielanie soku żołądkowego,
• przemianę materii (węglowodany, tłuszcze, białka),
• pobudza czynności szpiku kostnego,
• normalizuje pracę wątroby, nerek, żołądka, układu nerwowego i oddechowego,
• pomaga utrzymać wagę ciała,
• przeciwdziała zapaleniu nerwów, anemii, krwawieniu dziąseł, wypadaniu zębów, chorobom zakaźnym, krzywicy, przeziębieniom, zawrotom głowy, bólom brzucha, głowy i innym.

Suchy pyłek kwiatowy przechowujemy w suchych, zamkniętych pojemnikach lub torebkach.

Jad pszczeli

Był znany już w starożytnych czasach jako środek leczniczy.

Jad jest produktem sekrecji wydzielania specjalnych gruczołów pszczół robotnic. Przez kanalik żądła zostaje wyciśnięty do użądlonej rany – aż do końca. Jest to bezbarwny, gęsty płyn o ostrym zapachu, parzącym, kwaśnym smaku. Na powierzchni szybko twardnieje.

Jaki jest skład jadu?

W skład jadu wchodzą: białkowa i tłuszczowa frakcja drobnomonekularnych organicznych związków i mineralnych związków oraz wolne aminokwasy jak: cystyna, lizyna, arginina, glikol, alanika, metionina, kwas glutaminowy, asparginowy, histydyna, seryna, tryptofan, treonina, leucyna, izoleucyna, oraz kwasy nukleinowe, tłuszcze, substancje sterydopodobne, olejki lotne, fermenty, wit.A, magnez, miedź.

Wydzielono biologicznie aktywne białko – melitynę, która jest najważniejszym składnikiem jadu pszczelego. Gotowanie i zamrażanie nie zmienia melityny, nie reaguje na kwasy i zasady.

Jakie jest jego działanie?

Działanie jadu na nasz organizm jest różne. Na pewno zależy od dawki jadu, miejsca w którym zostało ukąszone i od indywidualnych właściwości organizmu.

U średnio czułej osoby jad wywołuje miejscowe zapalenie skóry. U pszczelarzy powstaje uodpornienie na jad.

Jad posiada alergen działający na układ nerwowy. U niektórych może wywołać wstrząs anafilaktyczny, trwający nawet kilka godzin.

Miejscowo ma działanie lecznicze.

Miejsce ukąszenia czerwienieje, powstaje obrzęk, ból, parzenie, temperatura wzrasta od 2- 6 stopni.

W małych dawkach działa leczniczo, w dużych trująco. Działa szybko. Zatrucie jadem bywa rzadko.

1000 ukąszeń wywołuje śmierć. Przy 100-200 ukąszeniach potrzeba paru dni leżenia w łóżku z powodu ciężkiej choroby.

Wywołuje szereg objawów typu: nudności, pocenie się, wymioty, zamęt w głowie, zaburzenia jelit, ciśnienie krwi spada, krew zagęszcza się. Następnie temperatura rośnie, rozpuszczają się krwinki czerwone i hemoglobimeria. Jad rozszerza arterie, naczynia włosowate, powiększa przepływ krwi do chorego organu i zmniejsza ból. Zwiększa ilość hemoglobiny, działa stymulująco na mięsień serca, obniża ciśnienie krwi, aktywuje przemianę materii.

W jakich chorobach stosuje się leczenie jadem pszczelim?

W wielu ciężkich i przewlekłych chorobach. Głównie w leczeniu reumatyzmu. Ma ogólny dobry wpływ na organizm chorego. Polepsza sen, apetyt, chęć do życia.

Jak się to robi?

Albo przez ukłucie pszczoły, albo przez wcieranie emulsji, maści z jadem, ukłuć podskórnych, preparatów wodnych w ampułkach i oleistych, przeprowadzenie jonoforezy.

źródło: „Apteka Natury” autorstwa Jadwigi Gornickiej

 Marta Brzoza