Wlewy dożylne z Witaminy C

Podstawową i najpopularniejszą formą witaminy C jest kwas L- askorbinowy (łac. acidum ascorbicum). Witamina C może występować w formie soli np. askorbinian sodu (otrzymywany w reakcji zobojętniania), który jest mniej żrącą formą witaminy C, dzięki czemu jest lepiej tolerowany przez organizm. Dodatkową zaletą soli kwasu askorbinowego jest jej większa stabilność w stosunku do kwaśnej witaminy C. Właściwość ta umożliwia np. zastosowanie tego związku do konserwowania żywności (kod chemicznego dodatku do żywności E301).

We wlewach dożylnych stosowany jest zarówno askorbinian sodu (sól) jak i kwas askorbinowy. Nie ma badań, które potwierdzałyby, że wysokie dawki witaminy C powodują kamice nerkową czy, że chelatują jony dwuwartościowe (np. Mg, Ca). Podstawową zaletą zobojętnionej (inna nazwa- zbuforowanej) witaminy C jest możliwość stosowania większych dawek, a wadą obecność jonu metalu np. Na+, który może wykluczać zastosowanie u osób z wysokim sodem.

Mit „lewoskrętnej” witaminy C (kwas L-(+)- askorbinowy)

Mit tzw. lewoskrętnej witaminy C, to najprawdopodobniej „szczera” (niezamierzona) pomyłka, która wynika z częstego błędu, polegającego na pomieszaniu pojęć związanych z izomerią związków chemicznych, a ich właściwościami optycznymi. Problem jest powszechny i sprawia kłopot nie tylko studentom nauk o życiu.

Żeby przybliżyć to zagadnienie, należy zacząć od tego, że ten sam związek chemiczny (np. witamina C) może występować w formie stereoizomerów (izomery przestrzenne), które charakteryzują się identycznym wzorem sumarycznym i sposobem połączenia atomów, a różnią się położeniem atomów w przestrzeni i mogą wykazywać odmienne właściwości biologiczne.
Zgodnie z projekcją Fishera (jeden z umownych sposobów prezentacji budowy przestrzennej cząsteczek chemicznych), kwas askorbinowy może występować w formie L – grupa hydroksylowa (-OH) po lewej stronie lub D, kiedy grupa hydroksylowa znajduje się z prawej strony. Tzw. skrętność jest odrębnym pojęciem- odnosi się do aktywności optycznej i informuje o tym czy dana substancja ma zdolność zaginania wiązki spolaryzowanego światła w lewo (-) lub prawo (+) i jest określana empirycznie (poprzez eksperyment). Izomer D i L tego samego związku mogą skręcać światło w tym samym kierunku- tak jest właśnie w przypadku witaminy C. Szczególną odmianą stereoizomerów są enancjomery, czyli związki, które są swoimi odbiciami lustrzanymi (są chiralne) i skręcają światło w przeciwnych kierunkach.

Witaminą C jest substancja o konfiguracji względnej L, która skręca wiązkę spolaryzowanego promieniowania elektromagnetycznego w prawo (jest prawoskrętna)- kwas L-(+)- askorbinowy lub np. sodu L-(+)- askorbinian. Tylko taka forma witaminy C jest aktywna biologicznie i w takiej formie występuje naturalnie. Izomer D kwasu askorbinowego nie jest witaminą.

Wpływ izomerii na aktywność biologiczną dotyczy bardzo wielu substancji. Np. D- glukoza jest używana w łańcuchu oddechowym. L- glukoza nie pasuje do centrum aktywnego pierwszego enzymu w szlaku glikolizy (nie podlega fosforylacji) i może pełnić funkcję słodzika, który nie dostarcza kalorii. Innym interesującym przykładem jest również Talidomid (lek), którego enancjomery mają różne właściwości, jeden z izomerów działa usypiająco, przeciwbólowo i hamuje wymioty podczas gdy drugi jest teratogenny (ale może również niszczyć np. komórki rakowe). Początkowo nie wiedziano o działaniu teratogennym drugiego z izomerów, a preparat sprzedawano jako racemat (zawierał oba izomery) i sprzedawano bez recepty. Obecnie leki są bardziej szczegółowo badane. Izomery ketaminy (anestetyk, antydepresant, analgetyk) również mają różne właściwości biologiczne.

Ile witaminy C jest w askorbinianie sodu?

1 gram askorbinianu sodu odpowiada około 0,889 gramom witaminy C.

Co jest w czym?

Wiele osób uważa, że popularny (ale niedostępny w sprzedaży w polskich aptekach) preparat z dożylną witaminę C- Pascorbin zawiera w swoim składzie askorbinian sodu. Nie jest to jednak słuszne, gdyż preparat ten składa się z kwasu askorbinowego. Specyfiki do iniekcji o wysokiej zawartości askorbinianu sodu sprzedawane są, jako produkty recepturowe/apteczne, przez wybrane apteki, które samodzielnie je sporządzają. Aptekarze w Polsce też mogą to robić, o ile ich apteka jest wyposażona w odpowiednią aparaturę.

Czasami spotykamy się z opinią, że po zawieszeniu kwasu askorbinowego w soli fizjologicznej (0,9% NaCl) otrzymuje się askorbinian sodu. Nie jest to jednak prawidłowe rozumowanie. Podstawowym sposobem otrzymywania soli jest reakcja zobojętniania, która polega na zmieszaniu kwasu z zasadą. Wówczas kwaśne kationy wodorowe (H+) pochodzące od kwasu, łączą się z grupami hydroksylowymi od zasady prowadząc do powstania cząsteczki wody. W wyniku tej reakcji pH roztworu zmierza do obojętnego. Teoretycznie można założyć, że roztworze NaCl, jon Na+ znajdzie się blisko anionu askorbinowego, jony te nie wejdą jednak w stałą interakcję, żrący H+ nie zostanie wyeliminowany z mieszaniny, a pH roztworu pozostanie niskie.

Najczęstsze działania niepożądane

Najczęściej podczas podawania dożylnie wysokich dawek witaminy C, występuje chwilowy spadek stężenia glukozy we krwi i towarzyszące mu zwiększone pragnienie. Niektórzy odczuwają ból ręki i rozpieranie powyżej miejsca wkłucia.

Powyższy artykuł ma charakter popularnonaukowy i został napisany przez osobę bez wykształcenia medycznego. Nie może zastąpić wizyty u lekarza i nie stanowi porady medycznej.

Autor: wlewy-dożylne.pl 
Foto: youtube

P.S. Bądź na bieżąco! Codziennie publikujemy najważniejsze info o zdrowiu, geopolityce, tajemnicach. Zbieramy najlepsze informacje z internetu i publikujemy na naszym portalu –> Kliknij i Sprawdź