Ból głowy – jak go zwalczać?

Bóle głowy, to coraz powszechniejsza dolegliwość, która dotyka już nawet dzieci. Każdy kto musi się z nim borykać doskonale wie, że może sparaliżować codziennie funkcjonowanie. Uciążliwość problemu nazywana jest znakiem czasów, jako że bóle głowy, to najczęściej sygnał od naszego ciała lub naszej psychiki, że potrzebują oddechu.

Ból głowy może być spowodowany: odwodnieniem, nieprawidłową dietą, nadwrażliwością lub alergią pokarmową, stresem, zmęczeniem, przeciążeniem oczu, nieodpowiednią postawą, alkoholem, narkotykami, niskim poziomem cukru, wysokim poziomem cukru, problemami na tle hormonalnym, zaparciami i niedoborami żywieniowymi.

Jak widać więc, ból głowy potrafi znaleźć wiele powodów na to, by utrudnić nam życie. Jeśli występuje częściej niż okazjonalnie, konieczne jest głębsze przyjrzenie się sprawie. Jednak nawet rzadko występujący ból potrafi przysporzyć nie lada problemów, dlatego warto wiedzieć skąd się bierze i jaki mamy przeciwko niemu arsenał.

Skąd się biorą bóle głowy i jakie są ich rodzaje?

Bóle głowy wynikają z połączenia sygnałów nerwowych, wysyłanych z naczyń krwionośnych i mięśni w głowie.

Oprócz powodów o których wspominaliśmy we wstępie, ból głowy może być wynikiem:

• infekcji zatok,
• przeziębienia,
• gorączki,
• zapalenia gardła,
• przemęczenia oczu,
• przeciążenia pleców,
• działania czynników środowiskowych, jak: dym tytoniowy, perfumy lub chemikalia (zapach),
• genetyki, szczególnie w przypadku migren,
• alergii pokarmowe,
• zaburzenia równowagi hormonalnej,
• nierównowagi poziomu witamin lub minerałów,
• działania aspartamu.

Szacuje się, że istnieje ponad 150 rodzajów bólów głowy. Do tych najczęściej spotykanych należą jednak:

• Napięciowy ból głowy

To najczęściej występujący ból głowy, zarówno wśród dorosłych, jak i nastolatków. Nazywany również stresowym, ciśnieniowym czy przewlekłym bólem codziennym. Charakteryzuje się zwykle łagodnym lub umiarkowanym napięciem i nawracaniem.

• Klasterowe bóle głowy

Najmniej powszechnie występujące, będące jednak najbardziej dotkliwymi bólami. Bardzo intensywny, palący lub przeszywający ból odczuwany za oczami. Pojawia się seriami przez jakiś czas (np. kilka tygodni lub miesięcy). Może zaniknąć na miesiące lub lata, a następnie powrócić.

• Zatokowy ból głowy

Zapalenie zatok może skutkować bólem w okolicy policzków, czoła i grzbietu nosa. Zazwyczaj towarzyszą temu takie objawy, jak: katar, gorączka, zatkane uszy i obrzęk twarzy.

• Migrena

Według Światowej Organizacji Zdrowia, migrena – będąca zespołem objawów – to jedna z czterech najbardziej upośledzających chorób przewlekłych. Migrenowe bóle głowy trwają zwykle od kilku godzin, do kilku dni. Występują zazwyczaj raz lub kilka razy w miesiącu, jednak osoby borykające się z jej przewlekłą formą, doświadczają ich znacznie częściej – przynajmniej 15 dni w miesiącu, paraliżując skutecznie codzienne funkcjonowanie. Migrenie towarzyszą zwykle: nadwrażliwość na światło, hałas i zapachy, nudności i wymioty, utrata apetytu i problemy żołądkowo-jelitowe. Dziecko w trakcie ataku migrenowego może: blednąć, mieć zawroty głowy, zaburzenia widzenia, gorączkę i problemy żołądkowe. Objawy te mogą sugerować nietolerancje pokarmowe, nie wolno ich jednak bagatelizować. W przypadku wątpliwości i powtarzających się napadów, należy udać się do neurologa.

• Zespół mieszanego bólu głowy

Znany również jako migreny przekształcone/transformowane lub przewlekłe bóle głowy. Obejmuje objawy migreny i napięciowego bólu głowy. Cierpieć na nie mogą zarówno dzieci, jak i dorośli. Częstotliwość bólu sprawia, że znacznie obniża on jakość życia, mogąc skutkować rozwinięciem się np. objawów depresyjnych (podobnie jak w przypadku przewlekłych migren) czy insulinoopornością (w związku ze stale podniesionym stężeniem kortyzolu, upośledzającym funkcjonowanie trzustki).

Naturalne sposoby na złagodzenie bólu głowy

Kto nie miewa problemów z bólem głowy, może mieć trudność w zrozumieniu, jak ogromny wpływ mają one na pogorszenie jakości życia. Bez względu jednak na to, czy doświadczamy ich często czy okazjonalnie, chcemy pozbyć się bólu jak najszybciej. Na szczęście istnieje wiele naturalnych sposobów na przyniesienie ulgi, bez sięgania po leki.

• Magnez

To jeden z najskuteczniejszych środków przeciwbólowych, znacznie przy tym bezpieczniejszy, niż tradycyjne leki przeciwbólowe. Zaobserwowano, że osoby cierpiące na poważne bóle głowy (np. migreny) mają często niski poziom magnezu. Jak sugerują niektóre badania, dbanie o odpowiednią podaż magnezu, może zmniejszyć częstość napadów migreny u tych pacjentów, którzy mają niski poziom tego pierwiastka. Podatne będą osoby borykające się z: chorobami serca, cukrzycą, alkoholizmem oraz przyjmujące leki moczopędne w związku z nadciśnieniem.

Magnez może zatrzymać rozchodzenie się fali sygnalizacji mózgowej, zwanej rozszerzającą się depresją korową. Jej efektem są wizualne i sensoryczne zmiany, które są powszechnie doświadczane w trakcie bólu głowy, szczególnie migreny. Pierwiastek ten może również blokować transmitery bólu w mózgu oraz poprawić funkcje płytek krwi, co ma ogromne znaczenie w przypadku urazów.

Magnez jest łatwo dostępny, zarówno w formie suplementów doustnych, jak i dożylnych wlewów. By zmniejszyć częstość napadów bólowych, należy przyjmować 200-600 mg magnezu dziennie. Jest on również bezpieczny dla kobiet w ciąży. W przypadku przyjmowania zbyt dużych dawek, najczęstszym objawem jest biegunka. W razie jej wystąpienia należy zmniejszyć podaż magnezu.

Jeśli chodzi o produkty spożywcze, magnez znajdziemy w: fasoli, nasionach, orzechach, produktach pełnoziarnistych, warzywach zielonolistnych, czekoladzie czy kawie. Spożywanie błonnika i zwiększenie poziomu magnezu są ze sobą bezpośrednio powiązane.

• Dieta bezglutenowa

Bóle głowy mogą wynikać również z nadwrażliwości na gluten. Według amerykańskiej National Foundation for Celiac Awareness, osoby z nierozpoznaną celiakią, które cierpią na migreny, często doświadczają całkowitego ustąpienia ich napadów (lub znacznego zmniejszenia częstotliwości i siły), po odstawieniu produktów zawierających gluten.

Nadwrażliwość na gluten, która powoduje bóle głowy, nie musi być tożsama z chorobą trzewną. W takiej sytuacji nie jest konieczna jego całkowita eliminacja, a ograniczenie dziennego spożycia.

Warto rozpocząć od eliminacji glutenowych produktów na 3 tygodnie. Następnie stopniowo wprowadzać je do diety. Należy przyglądać się swoim reakcjom, by znaleźć równowagę, która pozwoli nam zmniejszyć ilość napadów bólu.

• Olejki eteryczne

W przypadku bólu głowy sprawdzą się szczególnie olejki z mięty pieprzowej oraz lawendy, mają one bowiem uspokajające i nieco znieczulające działanie. Dodatkowo, olejek z mięty pieprzowej daje długotrwały efekt chłodzenia.

Badania pokazują, że olejek miętowy znacznie stymuluje przepływ krwi skóry czoła, a także łagodzi skurcze mięśni. Jedno z badań wykazało, że połączony z etanolem, zmniejsza wrażliwość na ból głowy.

Olejek lawendowy jest z kolei znany ze swoich właściwości uspokajających i stabilizujących nastrój. Jak wykazały badania, jest bezpiecznym i skutecznym narzędziem do walki z migrenowymi bólami głowy. Jedno z badań przeprowadzonych w 2012 roku, skupiało się na skutkach 15-minutowej aromaterapii tym olejkiem. Uczestników poproszono o to, by raportowali doświadczane efekty, co 30 minut, przez 2 godziny. Okazało się, że spośród 129 ataków bólowych, w 92 przypadkach nastąpiła reakcja na olejek lawendowy.

Kilka kropel olejku rozcieramy w dłoni, a następnie wmasowujemy w czoło, skronie oraz kark. Jeżeli mamy trudność ze zniesieniem intensywnego zapachu lub chłodzące działanie miętowego olejku jest zbyt silne, rozcieńczmy je z olejem bazowym (kokosowym, migdałowy itd.). Dodanie oleju kokosowego wzbogaci działanie terapeutyczne, ponieważ wpływa on korzystnie na gospodarkę hormonalną, nawilżenie i odkażenie skóry, czy zmniejszenie zmarszczek.

• Praca nad prawidłową postawą

Fizjoterapia, osteopatia i chiropraktyka mogą pomóc nam wypracować lepszą (aż do prawidłowej) postawę ciała, w nieinwazyjny sposób i bez użycia leków. Działanie te mogą pomóc zmniejszyć stres oksydacyjny w podobny sposób, jak robią to przeciwutleniacze. Kiedy w naszym organizmie za dużo jest wolnych rodników, stres oksydacyjny uszkadza białka, lipidy, a nawet DNA.

Istnieją kliniczne dowody na to, że terapia manualna ma korzystny wpływ na łagodzenie bólów głowy. Może pomóc nawet w całkowitym ich wyeliminowaniu. Za przykład niech posłuży badanie, w którym 22% uczestników poddanych chiropraktyce, zgłosiło ponad 90% redukcję bólu. 49% raportowało, że odczuwana przez nich intensywność bólu była znacznie mniejsza.

Regularne sesje, szczególnie te skupiające się na kręgosłupie, pozwalają złagodzić ogólny stres, jakiego doświadcza cały system. Jak sugerują badania, zmniejszą również napięciowe bóle głowy oraz migreny. W badaniu przeprowadzonym przez Canadian Memorial Chiropractic College udział wzięło 729 osób, z czego 613 poddanych było terapii chiropraktycznej. Wyniki tych pacjentów wahały się pomiędzy dobrymi, a doskonałymi, co wyraźnie pokazuje pozytywny wpływ tych działań na bóle głowy.

• Zioła

Do walki z bólami głowa przydadzą się szczególnie te zioła, które łagodzą napięcie.

Jednym z nich jest złocień maruna. Jak pokazują badania, spożywanie tego ziela zmniejsza częstość występowania migren i objawów jakie towarzyszą bólom głowy: nudności, wymiotów, wrażliwości na światło i hałas oraz samego bólu.

Systematyczny przegląd powołany do życia przez brytyjską School of Postgraduate Medicine and Health Science, porównał wyniki sześciu badań, zajmujących się wpływem złocienia maruny na ataki migrenowe. Wyniki wskazują, że jest to skuteczne zioło w zapobieganiu migrenowych bólów głowy, nie niosące za sobą dużego ryzyka skutków ubocznych.

Złocień maruna jako suplementy występuje zwykle w postaci kapsułek, które zwierają wysuszone liście rośliny. Dostępne są jednak również w wersji świeżej lub liofilizowanej. Poza kapsułkami, znaleźć możemy również tabletki, ekstrakty oraz nalewki. By złagodzić ból głowy, zaleca się przyjmowanie 50-100 mg ekstraktu.

Lepiężnik zmniejsza zapalne działanie substancji, które wywołują bóle głowy. Dotyczy to szczególnie migren. Działa również jako beta-bloker, dzięki czemu krew może w prawidłowy sposób przepływać do mózgu. By uzyskać najlepsze efekty, zaleca się stosowanie co najmniej 75 mg, 2 razy na dobę.

Jedno z badań przeprowadzone na Albert Einstein College of Medicine (trwające 4 miesiące) wykazało, że u pacjentów stosujących 75 mg lepiężnika, 2 razy dziennie, częstość ataków migrenowych zmniejszyła się o 48%.

• Witaminy z grupy B

Wiele z nich bierze udział w produkcji neuroprzekaźników (np. serotoniny), których deficyt mogą mieć np. osoby borykające się z migrenami. Niedobór choćby jednej z witamin B może skutkować: spadkiem energii, problemami z myśleniem, nieprawidłowym funkcjonowaniem nadnerczy czy bólami głowy.

Zazwyczaj kompleksy witamin B zawierają: witaminę B1 (tiaminę), B2 (ryboflawinę), B3 (niacynę), B5 (kwas pantotenowy), B6 (pirydoksynę), B7 (biotynę), B9 (kwas foliowy) i B12 (kobalaminę). Poprawiają funkcjonowanie komórek mózgowych, krążenie, funkcje immunologiczne oraz wydolność układu krążenia.

Ponieważ są rozpuszczalne w wodzie, ich przedawkowanie jest mało prawdopodobne, jako że nadmiar zostaje wydalony wraz z moczem. Jak wykazują badania, witamina B2 może zmniejszać częstość występowania i czas trwania migren, B3 zaś uspokaja bóle naczyniowe, rozluźniając je, dzięki czemu zwiększa się przepływ krwi. Przyjmowanie 1 tabletki kompleksu witamin B dziennie, ma szansę pomóc w walce z bólami głowy, wpływając jednocześnie pozytywnie na zdrowie ogólne.

Badanie zajmujące się nastrojem i stresem psychologicznym związanymi z przewlekłym napięciem w pracy, mierzyło wpływ 3-miesięcznej kuracji wysokodawkowym kompleksem witamin B. Udział w nim wzięło 60 osób, które oceniano pod względem osobowości, wymogów dotyczących pracy, nastroju, niepokoju oraz napięcia. W grupie otrzymującej witaminy z grupy B, odnotowano znacznie niższy poziom napięcia osobowego niż w grupie kontrolnej, podobnie jak ogólną redukcję zmieszania i przygnębienia, po 12 tygodniach. Wyniki sugerują więc, że witaminy te są bezpiecznym i niedrogim sposobem na wspieranie walki z psychologicznymi skutkami stresu zawodowego.

• Nawodnienie

O tym, co odwodnienie robi z naszym mózgiem pisaliśmy tutaj. Odpowiednie nawodnienie jest niezwykle istotne dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Niestety tak często popijana przez nas kawa, a także słodzone napoje (oraz alkohol) przyczyniają się do utraty wody, a w efekcie do powstawania nieznośnego bólu głowy.

Poza nawadnianiem się zwykłą wodą, wodą kokosową lub wodorową, warto uwzględnić w swoim menu warzywa i owoce, które zawierają ponad 90% wody.

Będą to:

• ogórki,
• seler,
• rzodkiewki,
• zielona papryka,
• kapusta,
• cukinia,
• kalafior,
• bakłażan,
• szpinak,
• arbuz,
• truskawki,
• grejpfruty,
• kantalupa,
• pomarańcze.

Badanie przeprowadzone w amerykańskim National Hospital for Neurology and Neurosurgery, wyraźnie potwierdza istnieje bólu głowy który wynika z odwodnienia. Zauważono, że choć odwodnienie jest powszechnym stanem, o którym wiemy, nie jest opisany w literaturze medycznej. Naukowcy wskazują również na fakt, że bóle głowy z odwodnienia to również drażliwość oraz zaburzenia koncentracji.

Kiedy czujemy zbliżający ból głowy lub kiedy nagle nas zaatakował, pierwszym co powinniśmy zrobić, to wypić szklankę wody ze szczyptą dobrej jakości solą.

• Relaksująca kąpiel

Relaksująca kąpiel, to nie tylko sposób na oczyszczenie skóry. Dzięki niej możemy pozbyć się z organizmu toksyn, które powodują, że źle się czujemy. A to może okazać się świetnym sposobem na walkę z bólem głowy. By toksyny wydostały się na zewnątrz poprzez skórę, woda w wannie powinna być możliwie gorąca (należy jednak zachować ostrożność, by się nie oparzyć). Po wejściu do chłodniejszej wody, ciało uwolni toksyny.

Co dodać do kąpieli, by zwiększyć jej detoksy kującą zdolność?

Filiżankę sody oczyszczonej. Soda zabija bakterie, pozostawia skórę czystą i gładką, a także zmniejsza jej drażliwość.

Olejki eteryczne. Kojące, uspokajające, orzeźwiające oraz chłodzące właściwości olejków pomogą złagodzić napięcia, które gromadzą się w ciele. Pomagają tym samym uśmierzyć ból. Do kąpieli warto dodać olejki: lawendowy, miętowy, cytrynowy, kadzidłowy lub sandałowy.

Ocet jabłkowy. Wyciąga nadmiar kwasu moczowego z organizmu, zapewniając ulgę przy bólach stawów, zapaleniu stawów, bólach głowy czy dnie moczanowej. Ocet jabłkowy może dodatkowo również łagodzić oparzenia słoneczne, zabijać grzyby i tonizować skórę.

• Ruch i rozciąganie się

Pozostawanie dłużej w jednej pozycji (np. siedzącej), może prowadzić do napięcia ciała i wywoływać ból głowy. Ponadto pozycja jaka towarzyszy nam, kiedy wpatrujemy się ekran smartfona czy tabletu, powoduje dodatkowe 9-13 kg nacisku na szyję i kark.

Skutkuje to poważnymi bólami głowy. Jak ich uniknąć? Najlepiej robić przerwy, co 30-60 minut, wykonując kilka ruchów okrężnych głową, rozciągając szyję i kark.

Świetnym sposobem na złagodzenie napięcia są ćwiczenia. Oczyszczają umysł i rozluźniają mięśnie, poprawiając oddychanie, witalności i siłę mięśni, wpływając przy okazji na układ krążenia. 

W 2012 roku, fiński Department of Physical Medicine and Rehabilitation przeprowadził badanie, mierzące rezultaty programu rozciągania, w którym udział wzięło 60 kobiet. W wyniku 12-miesięcznego programu, częstość występowania i nasilenie objawów zmniejszyły się o 69% (!). Wyniki stawały się jeszcze lepsze, jeśli rozciąganie odbywało się w pakiecie z ćwiczeniami wytrzymałościowymi i siłowymi.

• Refleksologia

Refleksologia jest element Tradycyjnej Chińskiej Medycyny. Zabiegi polegają na stymulowaniu konkretnych punktów znajdujących się na stopach, co pomaga rozpocząć proces zdrowienia określonych obszarów organizmu. Choć naukowcy wciąż nie są do końca pewni jak działa refleksologia, wiadomo że przynosi rzeczywiste efekty np. w walce z bólem głowy.

Na stopach znajdziemy cztery punkty, które mogą nam pomóc w walce z bólem. Jeden znajduje się również na dłoni, a jego stymulacja może przynieść ulgę w bólach głowy i migrenach. Znajdźmy i pomasujmy punkt pomiędzy dużym, a drugim palcem stopy. Jeśli ból dotyka prawej strony naszej głowy, należy masować punkt na lewej stronie i odwrotnie.

Innym przydatnym punktem, jest miejsce w którym zbiegają się kości najmniejszego i przedostatniego palca (w pobliżu zewnętrznej krawędzi stopy). Uciskamy go przez 30-60 sekund, by złagodzić bóle zlokalizowane po jednej stronie głowy (do czoła). Jeśli cierpimy np. za bóle zatok, masujmy czubki dużych palców, pod paznokciem do podstawy palca. Nie należy jednak stymulować tych punktów w czasie ciąży.

• Akupunktura

Według Tradycyjnej Chińskiej Medycyny, głównym zadaniem akupunktury jest zrównoważenie energii naszego ciała. Jak wykazano, zmniejsza napięcie i przynosi ulgę w bólu.

• Odpoczynek

Odpoczynek to ważny element walki z bólem. Szczególnie w przebiegu migreny, przebywanie w zaciemnionym i przewietrzonym pomieszczeniu może pomóc złagodzić jej objawy. Kiedy odpoczywamy, starajmy się skupić na złagodzeniu napięcia szyi, pleców i ramion.

• Maść z cayenne

Papryczka ta może pobudzić krążenie i zmniejszyć kwasowość. Dzięki temu, staje się jednym z naturalnych środków przeciwbólowych. Zawarta w niej kapsaicyna łagodzi ból i stany zapalne, cayenne uszczupla bowiem zasoby pierwiastka (substancji P) który sprawia, że odczuwamy ból. Odbywa się to poprzez stymulowanie reakcji bólowej w innym obszarze ciała. Kiedy zasoby substancji P są mniejsze, wiadomość o bólu nie dociera do mózgu. Efekt? Ulga. Stosowany miejscowo pieprz cayenne wykazuje właściwości zmniejszające ból głowy oraz rozluźniające mięśnie.

Maść z cayenne wnika głęboko w mięśnie, relaksując i kojąc. Pomaga zmniejszyć napięcie i ból głowy, przydaje się również po intensywnym treningu.

Do słoika wlewamy:

• ½ szklanki oleju kokosowego,
• ¼ szklanki startego wosku.

Do rondla wlewamy ok. 5 cm wody i stawiamy go na średnim ogniu. Umieszczamy w środku słoik i pozostawiamy go tak, dopóki składniki się nie rozpuszczą. Następnie mieszamy, by dobrze się połączyły.

Dodajemy:

• 2 łyżeczki pieprzu cayenne,
• 2 łyżeczki imbiru lub kurkumy w proszku.

Kiedy ostygnie, wlewamy:

• 15 kropli olejku z mięty pieprzowej,
• 15 kropli olejku lawendowego.

Mieszamy dokładnie, przenosimy do pojemnika lub metalowej puszki. Taka porcja powinna starczyć na ok. 30 użyć.

• Kompres

Kiedy myślimy o bolącej głowie, mamy zwykle na myśli zimny kompres. Jednak zarówno zimny, jak i ciepły może okazać się skuteczny sposobem na walkę z bólem. W przypadku migren zwykle wybieramy zimne okłady, jednak wiele osób cierpiących na napięciowe bóle głowy, wybiera ciepłe kompresy. Tak naprawdę zależy to od preferencji, dlatego w razie konieczności warto wypróbować oba.

Choć ból głowy to naprawdę przykra przypadłość, która często zmusza nas do stosowania leków, warto sięgnąć najpierw po naturalne metody łagodzenia bólu.

Dotyczy to przede wszystkich tych osób, które borykają się z nim często (by uniknąć nadużywania leków) oraz tych cierpiących na inne schorzenia, które mogą ulec pogorszeniu z powodu stosowania medykamentów. Jak zawsze zwracamy uwagę na fakt, że odpowiednia dieta, sen oraz zarządzanie stresem, to kluczowe elementy do tego, by cieszyć się dobrym i niezmąconym zdrowiem.

Opracowała: Ewa Wysocka

Źródło ang: draxe.com 

źródło pol: longevitas.pl 

 

P.S. Bądź na bieżąco! Codziennie publikujemy najważniejsze info o zdrowiu, geopolityce, tajemnicach. Zbieramy najlepsze informacje z internetu i publikujemy na naszym portalu –> Kliknij i Sprawdź

 

Foto: By bialasiewicz